top of page

5G en digitalisering is een troef in de strijd tegen klimaatverandering

Bijgewerkt op: 1 dag geleden


Foto: Palácio do Planalto from Brasilia, Brasil, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons

5G is een draadloze netwerkverbinding waarmee mensen en machines onderling, sneller en krachtiger dan ooit via het internet met elkaar kunnen communiceren. Samen met kwantumcomputers, internet of things en artificiële intelligentie zal deze technologie de volgende 10 jaar ons leven aanzienlijk gemakkelijker maken, aldus auteur en technologie-expert Steven Van Belleghem.


Sommige activisten, zoals Extinction Rebellion zien in 5G een gevaar voor de strijd tegen de klimaatverandering. Deze groepering voerde in maart nog een protestactie tegen 5G. Is 5G een milieu-onvriendelijke technologie die onze CO2-uitstoot zal verhogen? Of hebben 5G-toepassingen net enorm veel potentieel om het milieu te verbeteren?



Dankzij 5G zal landbouw een revolutie ondergaan, door Smart Farms' mogelijk te maken, en zo de landbouw te verduurzamen. Beeld: Prem Rajak, Abhratanu Ganguly, Satadal Adhikary, Suchandra Bhattacharya, CC BY 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/4.0>, via Wikimedia Commons.


De landbouw zal dankzij 5G een revolutie ondergaan. Dankzij sensoren aangesloten op 5G kan de "smart farm" tot leven komen, een gedigitaliseerde smart farm waar landbouwers de gezondheid van bodem en planten perfect kunnen monitoren. Dankzij deze precisielandbouw verhoogt de landbouwproductiviteit en is er minder grond maar ook minder meststoffen vereist. 5G kan dus ingezet worden om de landbouw te vergroenen.

Laat ons ook de 5G-mogelijkheden in mobiliteit beschouwen. Verkeerssituaties en parkeerplaatsen kunnen real-time gemonitord worden met sensoren voor een optimale doorstroming. Gebruikers van het openbaar vervoer krijgen dankzij 5G overal toegang krijgen tot snel internet waardoor ze perfect vanaf de trein bijvoorbeeld kunnen werken. Zo kan de trein een beter alternatief vormen voor autoverkeer.


Foto: Anna Shvets via Pexels.

Op lange termijn is 5G noodzakelijk voor zelfrijdende auto’s die “mobility-as-a-service” kunnen aanbieden en privé-bezit van auto's overbodig maken. Bovendien maakt - als de algoritmes verder blijven verbeteren - die zelfrijdende auto samen met een betere infrastructuur - een verschil op vlak van verkeersveiligheid, wat dan weer voordelig is voor fietsers en voetgangers. En door minder behoefte aan parking komt er open ruimte vrij binnen de stadscentra.


Als een general purpose technologie kan 5G ingezet worden in ongeveer elke sector. Op vlak van energie kan 5G power grids monitoren, energieverbruik minimaliseren in gebouwen en automatisch toestellen uitschakelen. De energie-efficiëntie zal dus stijgen. Zelfs de natuurbescherming kan 5G inzetten om bijvoorbeeld met 5G geolocatie verplaatsingen van bedreigde diersoorten te monitoren. In Costa Rica passen milieubeschermers 5G technologie toe om in de regenwouden het geluid van kettingzagen te herkennen. Dankzij 5G kunnen we dus beter de bomen in de regenwouden beschermen.


Hoe sneller we 5G kunnen uitrollen, hoe sneller we landbouw, energie, mobiliteit en milieubescherming kunnen transformeren

Ook richting de ontwikkelingslanden kan 5G een echte revolutie betekenen. Als we 5G over de hele wereld kunnen uitrollen heeft iedereen toegang tot snel internet zonder dat er nog fysieke verbindingen met modems en kabels nodig zijn. De potentiële impact op educatie en ontwikkeling in de ontwikkelingslanden is dus enorm.


Dit 5G-enthousiasme wordt niet gedeeld door de Extinction Rebellion activisten. Extinction Rebellion haalt 3 redenen voor hun standpunt tegen 5G aan.

  • Verhoging van het digitale energieverbruik wat nefast is voor de klimaatverandering, tesamen met uitputting van aardmateriaal nodig voor 5G-toepassingen zoals sensoren.

  • De vermeende impact van 5G-straling op gezondheid.

  • Via 5G kan de overheid een bewakingsarsenaal opzetten en de democratie ondermijnen

Die drie argumenten zijn gemakkelijk te weerleggen.

Het klopt dat digitalisatie een zeker energieverbruik meebrengt en dat dit volgende jaren verder zal stijgen. De klimaatimpact blijft beperkt tot een 2% uitstoot. Er wordt echter geschat dat we dankzij digitalisatie de emissies in andere sectoren met 15% tot 20% kunnen verlagen. Net 5G scoort veel beter op energieverbruik dan 4G. 5G heeft zelfs 90% minder energie per bit nodig dan 4G waardoor we dankzij 5G veel energie-efficiënter op het mobiele internet kunnen surfen.

Sterk inzetten op nieuwe digitale toepassingen is de belangrijkste driver om te dematerialiseren. Zo zijn we volgens Andrew McAfee, auteur van het boek “Meer uit minder” in de westerse ontwikkelde landen al voorbij “peak stuff” (het gebruik van materiële resources). Waar je vroeger een fysieke platen of cd-collectie in huis had, heb je nu een spotify-account waar je virtueel toegang hebt tot alle artiesten van de wereld. Waar de industriële revolutie ons industriële producten bracht, brengt de digitale revolutie gedematerialiseerde alternatieven. En die dematerialisatie is belangrijk om vooruit te blijven gaan in een wereld met eindige grondstoffen.



5G-mast van het Britse Vodafone. Foto: Fabian Horst, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons.


De discussie van de effecten van straling heeft ook al een langere geschiedenis. Ook bij het plaatsen van de eerste GSM-masten werden we bang gemaakt door berichten over straling (en later bij de intrede van 3G of 4G). Of we die GSM-masten nu toch maar beter afbreken is een voorbijgestreefde discussie. Wetenschappelijk is er geen enkel bewijs dat 5G gevaarlijk zou zijn voor de menselijke gezondheid of fundamenteel verschillend is aan 3G of 4G. Het is dus echt niet nodig om 5G-masten in brand te steken.

Tot slot kan 5G-technologie inderdaad leiden tot een beter bewakingsarsenaal. Maar dat doen beveiligingscamera’s en politie uitgerust met verdedigingsmiddelen ook.

Het is net ondemocratisch om de vele burgers die zitten te wachten op 5G-toepassingen te negeren uit een angst dat een overheid mogelijk deze technologie zal misbruiken. Om consequent te blijven zouden we dan ook camera-technologie of het verkopen van alle toestellen met camera’s in vraag moeten stellen, want die kunnen ook fungeren als bewakingsarsenaal.


Voldoende regulering, correcte informatie en een maatschappelijk debat over hoe de overheid moet omgaan met bewaking en privacy is dan veel democratischer dan het botweg tegenhouden van een nieuwe veelbelovende technologie.


Laat ons dus zo snel mogelijk 5G uitrollen en inzetten om landbouw, energie en mobiliteit te vergroenen. Zo kunnen we pas echt werk maken van milieubescherming en de klimaatproblematiek.


Michael Van Den Reym






bottom of page