Ecomodernisme?
Het ecomodernisme is een pragmatische stroming van natuurliefhebbers, milieubeschermers en vooruitgangsdenkers.
Centraal staat de overtuiging dat het mogelijk is om de natuur te beschermen, de klimaatopwarming te beperken én te voldoen aan de wens van miljarden mensen om te leven in vrijheid en voorspoed.
Het ecomodernisme is geen geloofsleer en niet alle ecomodernisten denken hetzelfde. Wel verenigen ze zich rondom een rationele, wetenschappelijke en humanistische benadering van milieuvraagstukken.
Ecomodernisten onderschrijven een wens die al decennialang centraal staat in de milieubeweging: de menselijke impact op het milieu drastisch verminderen. Tegelijk verwerpen ze het idee dat de 8 miljard mensen op aarde in harmonie met de natuur kan leven. Ecomodernisten menen juist dat modernisering, technologie en groei ons zal helpen om de natuur beter te beschermen.
Energie
"Energie is het universele betaalmiddel in het universum. Zonder energie krijg je niks gedaan." (Vaclav Smil)
Toegang tot betaalbare en betrouwbare energie is onmisbaar voor een menswaardig leven. Omdat steeds meer landen zich een weg uit de armoede banen, zal de vraag naar energie de komende decennia blijven toenemen. De productie van energie zorgt vandaag mede voor de opwarming van ons klimaat. Het is daarom primordiaal om energie te produceren zonder de uitstoot van broeikasgassen.
We moeten schone energie een enorme boost geven. Schone energie moet ook goedkoper worden, zodat mensen in ontwikkelingslanden ze ze kunnen betalen. Zon en wind worden vaak gepresenteerd als de enige oplossing in de strijd tegen klimaatverandering. Dat zijn ze volgens ecomodernisten niet, want dit zijn variabele energiebronnen die afhankelijk zijn van het weer. Batterijen kunnen dit probleem niet volledig oplossen. Bovendien vereisen productie en opwekking van energie uit zon en wind veel grondstoffen en landoppervlakte. In de toekomstige energiemix moeten de nadelen van zon en wind opgevangen door kernenergie en andere stabiele elektriciteitsbronnen zoals biomassa en gas met koolstofafvang (CCS).
LANDBOUW
'Vers, lokaal en biologisch zijn prima als individuele keuze, maar tot een lagere ecologische voetafdruk als mensheid zal het niet leiden.'
Met een wereldbevolking die deze eeuw waarschijnlijk de 10 miljard mensen overschrijdt, staan we voor de grote uitdaging meer monden dan ooit eerder in de geschiedenis te voeden. Ecomodernisten geloven niet dat kleinschalige, biologische landbouw daarin kan voorzien. De belangrijkste reden is dat biologische landbouw om minstens 20 procent meer grondoppervlak vraagt dan reguliere landbouw. In het geval we 10 miljard mensen met biologische landbouw zouden willen voeden, gaat een extra ruimte verloren ter grootte van het Amazonegebied. Ecomodernisten pleiten daarom voor verdere intensivering van de landbouw, om zoveel mogelijk voedsel te realiseren op een zo klein mogelijke oppervlakte. Kleinschalig, lokaal en biologisch zijn prima als individuele keuze, maar tot een lagere ecologische voetafdruk als mensheid zal het niet leiden. Groen is geen romantische kleur.
Maar net als iedereen zijn ook wij ervan overtuigd dat landbouwbedrijven minder gebruik moeten maken van water, kunstmest en pesticiden. Daarom zien ecomodernisten veel potentie in genetische modificatie en andere moderne veredelingstechnieken. We zullen niet langer moeten terugdeinzen voor vlees en zuivel geproduceerd in een hoog technologische omgeving.
ONTWIKKELING
'Wie niets te eten heeft, ligt niet wakker van schone energie.’
Vandaag hebben 860 miljoen mensen geen toegang tot elektriciteit. Deze energiearmoede zorgt ervoor dat mensen in ontwikkelingslanden arm blijven. In de afgelopen decennia zijn we armoedebestrijding en milieuzorg als verschillende agenda's gaan zien. Toch zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie zijn kinderen niets te eten kan geven, heeft andere zorgen aan zijn hoofd dan biodiversiteit en klimaatopwarming. We moeten armoede dus moeten blijven bestrijden, niet alleen om humanitaire redenen maar ook omdat welvaart gepaard gaat met meer aandacht en zorg voor het milieu.
‘Duurzame ontwikkeling’ betekent nu nog te vaak dat leven in armoede wordt geromantiseerd. In naam van het milieu wordt opgeroepen om een rem te zetten op economische en technologische groei. Ecomodernisten menen dat dit een dwaling is. Mensen in het Zuiden - waar de meerderheid van de wereldbevolking leeft- willen ook hun plek onder de zon. Zonder schone energie, moderne landbouwtechnieken en industrialisatie zullen ze nooit uit de armoede ontsnappen.